CZY RYSUNEK RAKIETY JEST UTWOREM? – O PRAWIE AUTORSKIM W SIECI SŁÓW KILKA

Zaczęło się od polecenia: „Narysujcie rakietę kosmiczną”. Każdy narysował swoją – ja też! Kolejnym krokiem było podpisanie swojego dzieła – zrobiłam to z dumą. W tym momencie pojawiło się kluczowe pytanie: Czy nasza rakieta jest utworem?

Utwór (dzieło) to „dobro niematerialne istniejące niezależnie od rzeczy, na której zostało utrwalone (corpus mechanicum), rezultat twórczej pracy człowieka, przedmiot prawa autorskiego¹. I tak zaczęliśmy zastanawiać się nad ochroną prawa autorskiego naszego dzieła – rakiety. Jak możemy ją zabezpieczyć? Jakie mamy możliwości?

Moment powstania rakiety jest również momentem, kiedy zaczyna ona być chroniona prawem autorskim. Tutaj pojawia się kolejne zadanie, określenie, na jakich zasadach nasz utwór będzie udostępniany. Autor – twórca decyduje, w jaki sposób inni mogą korzystać z dzieła. Omawialiśmy tutaj opcje, jakie dają nam licencje Creative Commons²:

• uznanie autorstwa (BY)
• wykorzystanie niekomercyjne (NC)
• bez utworów zależnych (ND)
• na tych samych warunkach (SA)

Rakiety gotowe. Licencje przyznane. Na tym jednak nie koniec. Kolejnym elementem warsztatów „Co warto wiedzieć o otwartych zasobach i prawie autorskim w szkole?” prowadzonych przez Kamila Śliwowskiego w ramach międzynarodowej konferencji BEZEE – TRENDY W EDUKACJI była dyskusja o możliwościach wyświetlania filmów na lekcjach. Jest to kwestia problematyczna – nauczyciele często nie wiedzą, jak wygląda prawo w tym obszarze. Czy można wyświetlić Pana Tadeusza na zajęciach? Można, o ile film jest pretekstem do zrealizowania celu edukacyjnego. Kiedy zatem prawo nie będzie nam sprzyjało? Kiedy zabraknie wspomnianego celu.

Półtoragodzinne warsztaty, a tyle informacji – a to jeszcze nie wszystko! Kamil wprowadził pojęcie domeny publicznej – „twórczość, z której można korzystać bez ograniczeń wynikających z uprawnień, które mają posiadacze autorskich praw majątkowych, gdyż prawa te wygasły lub twórczość ta nigdy nie była lub nie jest przedmiotem prawa autorskiego”³. Przedstawił nam również strony internetowe, gdzie znajdziemy utwory w domenie publicznej:

POLONA

EUROPEANA

Warsztat Kamila Śliwowskiego zdecydowanie dla mnie wygrał – merytoryczność, konkret, użyteczność, to to, co nauczyciele lubią najbardziej. Do tego pasja i zaangażowanie trenera sprawiły, że warsztat był wg mnie najmocniejszym punktem tegorocznej konferencji.

Kamila znajdziecie tutaj (zachęcam do śledzenia/obserwowania/lajkowania):

https://www.facebook.com/OtwarteZasoby/

https://otwartezasoby.pl/

Zaczynam odliczanie do następnej konferencji, z nadzieją, że kolejne wystąpienia będą miały bardziej praktyczny wymiar – tak jak to było na warsztatach. Do zobaczenia za rok!